Burn-out voorkomen – 5 tips
Wat zeg jij als iemand je vraag hoe het gaat? Dat je het druk hebt, misschien? We leven in een maatschappij die hoge eisen stelt en topprestaties verwacht: goed presteren op school en in je werk, een goede baan vinden, een mooi uiterlijk hebben, genoeg bewegen, gezond eten, actief zijn in de kerk, een bloeiend sociaal leven, sociale media bijhouden, etc. Veel mensen hébben het niet alleen druk, ze erváren vooral ook veel druk. En op steeds jongere leeftijd. Uit een onderzoek van EenVandaag bleek kort geleden dat maar liefst 79% van de onderzochte jongeren redelijk hoge of heel hoge prestatiedruk ervaart. Stress, oververmoeidheid en zelfs burn-out komen op steeds jongere leeftijd voor. Hulpverleners en jongerenwerkers slaan inmiddels alarm. Het is nodig dat we in actie komen! In dit artikel vijf tips wat je als ouder kunt doen om burn-out bij je kind te voorkomen.
1. Bewaak de rust
Het is opvallend dat de Bijbel zo vaak benoemt dat we momenten van rust nodig hebben. Jezus Zelf trok zich op aarde regelmatig terug om alleen met God te zijn. Juist die momenten van stille tijd, gebed, tijd met God zijn in deze tijd zo moeilijk vast te houden. Wen het je kind daarom al aan vanaf jonge leeftijd. Vaste gewoontes en patronen zijn het makkelijkst vol te houden. En geef zelf het goede voorbeeld. Wanneer jij rust ervaart, straal je dat uit naar je kind en komt je kind zelf ook makkelijker tot rust.
2. Wees eerlijk en nuchter
Het lijkt soms alsof je het leven altijd leuk moet zijn en je overal succesvol in moet zijn. De realiteit is echter anders. Het leven is soms zwaar en je maakt moeilijke dingen mee. Je bent beperkt in wat je kunt; door je eigen tekortkomingen of door omstandigheden. En soms gaan dingen anders dan je had gedacht of had gehoopt. Een te rooskleurig beeld van jezelf of van het leven, leidt onherroepelijk tot teleurstelling, frustraties en onzekerheid. Wees daarom nuchter en eerlijk tegen je kind; hij is niet overal goed in, hij zal niet in alles succesvol zijn en er zullen moeilijke dingen op zijn pad komen. Dat weten en accepteren, maakt het leven een stuk draaglijker.
3. Fouten maken is normaal
Angst en onzekerheid spelen een grote rol bij burn-out. Dit kan faalangst zijn, of angst om iets los te laten, angst voor wat mensen van je vinden, onzekerheid of iets wel goed genoeg is, etc. Het is niet alleen belangrijk dat kinderen zichzelf leren aanvaarden, inclusief hun talenten én hun beperkingen, maar ook dat ze leren dat het normaal is om fouten te maken. We zijn niet perfect; soms maken we per ongeluk brokken en soms doen we zonden. Brokken ruim je weer op en zonden belijd je aan God en aan elkaar, maak je goed als dat kan en daarna probeer je het niet weer te doen.
4. Help met een goede planning maken
Allerlei factoren spelen een rol bij stress en burn-out. Niet alle factoren kun je wegnemen of verhelpen, maar aan één belangrijke kun je wat doen: tieners en jongeren helpen bij het maken van een goede planning. Ze hebben coaching nodig om dit te leren. Het is voor hen lastig om prioriteiten te stellen, de lange termijn te overzien en impulsen te beheersen (gamen, sociale media, tv-series, etc) of om een gemaakte planning bij te stellen.
5. Neem signalen serieus
Het lijkt misschien ondenkbaar, maar een tiener of jongere kan zo ver over zijn eigen grenzen zijn gegaan, dat er sprake is van ernstige oververmoeidheid of zelfs burn-out. Dat is niet opgelost met een goed gesprek en een weekje rust. Heeft je kind last van aanhoudende vermoeidheid, slecht slapen, zich moeilijk concentreren, buikpijn of een veranderde eetlust, neem dit dan serieus. Een huisarts kan de situatie het beste inschatten en de weg wijzen naar herstel. Hoe eerder je hulp biedt, hoe beter. In het geval van burn-out is het hersteltraject langdurig en intensief; het duurt vaak maanden en soms jaren voordat iemand het gevoel heeft er weer helemaal bovenop te zijn.